Onze weides zijn meestal plat en paarden kunnen er alleen maar gras eten van op de grond. Ze moeten dus de hele tijd grazen met hun hoofd naar beneden. Ook in de box wordt het hooi meestal op de grond gelegd.
Paarden die in het wild leven, zoals bv de koningspaarden, gaan ook wel eens eten van bladeren aan de bomen of hoogstaand gras. In het Engels bestaat hier een mooie term voor, « browsing ». Dat is alles wat boven kniehoogte is. « Grazing » is eten wat onder kniehoogte is.
Waarom is het goed om onze gedomesticeerde paarden ook te laten « browsen »?
Paarden hebben een lange nek, bestaande uit 7 grote halswervels die in de vorm van een S liggen. De wervels worden vastgehouden door het elastische nekligament of ook ligamentum nuchae genoemd.
Dit ligament bestaat uit 2 delen die erg van mekaar verschillen. Het 1ste deel lijkt op een touw dat begint aan de achterkant van de schedel en loopt tot de top van de schoft. Dit deel is dik, plat en stevig. Het 2de deel bevindt zich aan de onderkant van het 1ste deel en bestaat uit meerdere lagen van dunne vezels die vasthechten aan de halswervels (lamellair deel) . Het loopt eigenlijk verder tot aan de staartaanzet, maar krijgt dan een andere naam, ligamentum supraspinale.
Bij onze gedomesticeerde paarden loopt dit ligament maar tot de 5de halswervel (C5). Dit is duidelijk te zien op de onderstaande foto. Hier zijn de huid en de spieren verwijderd.
Door de afweizgheid van dit belangrijk ligament, krijgen de spieren in de onderste halswervels wervels (C5-C6C7) minder ondersteuning.
Onze paarden worden zodanig gefokt dat ze alsmaar soepeler worden. Hierdoor krijgen we hypermobiele paarden. Het ligament nuchae wordt hierbij ook alsmaar korter, waardoor het paard nog soepeler wordt in de nek, maar met zware gevolgen voor de stabiliteit van het paard. Deze paarden worden dus eigenlijk alsmaar « zwakker », gevoeliger voor letsels, artrose, ….
De nek heeft een belangrijke invloed op de beweging van het paard. Nekproblemen kunnen leiden tot een verminderde stabiliteit, problemen bij het springen en zelfs blokkades in de lumbale regio.
Wat kun je doen om de onderste nekspieren te verstevigen?
Laat je paard elke dag 15 à 30 minuutjes « browsen », dus eten boven kniehoogte. Hierdoor worden hoofd/nek omhoog gebracht, en worden de onderste halsspieren verstrekt. Je paard hoeft niet de hele tijd zijn hoofd gespannen omhoog te houden, hij zal eventjes zijn hoofd omhoog houden, om aan de bladeren te geraken en eenmaal hij het blad in de mond heeft, begint hij te kauwen en kan het hoofd terug naar normale hoogte zakken.
Hoe kun je dit doen?
Laat het gras langer groeien of laat kruiden in het gras staan, die meestal hoger groeien. Hang het hooi hoger in de stal in hooinetten of probeer het in de weide ook hoger te hangen (bv in netten aan de omheining).
Ook kun je een verhoog zetten (bv uit hout), zodat je paard hier met de voorbenen op kan gaan staan. Dit is goed voor de schouderspieren en ook de spieren van de achterhand. Of je kan je paard af en toe laten staan op balans matten. Dit zijn soepele matten waarbij je paard lichtjes moet zoeken naar zijn evenwicht en hierdoor worden zijn spieren aan het werk gezet? Je kan het een beetje vergelijken met een yoga bal. Dit is goed voor mensen met rugproblemen omdat ze dan hun buikspieren moeten gebruiken om hun evenwicht te vinden.
Paarden zijn niet gemaakt om een hele dag stil te staan in een stal. Paarden in vrijheid stappen een hele dag rond op zoek naar eten. Dit is bij gedomesticeerde paarden niet mogelijk, daarom kunnen ze wel wat hulp krijgen om hen toch voldoende te doen bewegen.
